حجت‌الاسلام دکتر علی اشرف عبدی، مدیر کتابخانه، موزه و مرکز اسناد حرم مطهر بانوی کرامت؛

با ورود حضرت معصومه(س) به قم، این شهر تبدیل به قبه‌الاسلام، یعنی مرکز ثقل امت اسلامی شد. این شهر، شهری است که درهای بهشت از آن باز می‌شود. برای اهل این شهر سلام فرستاده و از زبان اهل‌بیت(ع) عافیت و سلامتی صادر می‌شود. چه برکاتی از این بالاتر که عافیت، تندرستی، بهشت، ولایت و... با مردم کشور تنیده شده است.

محل رشد و تربیت فاطمه معصومه(س) خاندانی است که مخزن اسرار دانش الهی و منبع علم و معرفت شمرده می‌شود. حضور او نزد پدری مانند امام موسی کاظم(ع) و برادری مانند امام رضا(ع) که از علم لدنی برخوردار بودند، سبب شد حضرت معصومه(س) از نظر علمی و آگاهی به مسائل دینی و معارف اسلامی اعم از احکام، اخلاق و... به حد بالایی از رشد علمی برسد تا آنجا که گاهی با نبود پدر بزرگوارش به پرسش‌های دینی و فقهی شیعیان پاسخ می‌داد.

در اعلام الانساء روایت شده روزی گروهی از شیعیان وارد مدینه شدند و برای حل مشکل خویش سراغ خانه موسی بن جعفر(ع) را گرفتند. کاروانیان وقتی به در خانه امام آمدند، متوجه شدند آن حضرت به مسافرت رفته است. خستگی راه و نبود امام هفتم(ع) سخت بر کاروانیان گران آمد. ناگهان یکی از دختران آن حضرت، سکوت غمبار کاروانیان را شکست و فرمود: پرسش‌های خود را به من بدهید تا به تمام آن‌ها پاسخ دهم. پاسخ‌ها را با دقت تمام نوشت و به کاروانیان بازگرداند. کاروانیان شگفت‌زده به پاسخ‌ها نگریستند و با سبک شدن بار غم و اندوهشان راه دیار خویش در پیش گرفتند. در مسیر راه به امام هفتم(ع) برخوردند و داستان پاسخ‌گویی دخترش فاطمه معصومه(س) را بازگو کردند و پاسخ‌ها را به ایشان نشان دادند. حضرت لبخندی زد و سه بار فرمود: «فداها ابوها؛ یعنی پدرش فدایش باد».

نکته دیگر برای اثبات جایگاه علمی آن حضرت(س)، حدیثی است که خود ایشان نقل می‌کند. وقتی او حدیث نقل می‌کند یعنی دارای مکتب حدیثی و محدثه است. به بیانی دیگر از نظر علمی به جایی رسیده که می‌تواند حدیث نقل کرده و در سلسله سند نقل حدیث قرار بگیرد. مقام علمی کریمه اهل بیت(ع) انکارناپذیر است.

پس از هجرت امام رضا(ع)، حضرت معصومه(س) درقالب یک کاروان رسمی به ایران آمده و پس از ایشان نیز امامزادگان متعددی به ایران هجرت کردند. شهر قم را به برکت نور فرزندان اهل‌بیت(ع) حرم اهل‌بیت(ع) نامیده‌اند. این نام حکایت از این دارد که فرهنگ و تاریخ تشیع و فرهنگ و تاریخ این شهر با زندگانی حضرت(س) ارتباط مستمر دارد. وقتی می‌خواهیم پژوهش و مطالعه‌ای در مورد تشیع و قم داشته باشیم باید تشیع و قم را توأمان ببینیم و هیچ کدام از این‌ها بدون دیگری کامل نخواهد شد. نه قم بدون تاریخ تشیع و نه تشیع بدون قم می‌تواند تاریخ کاملی داشته باشد بلکه وابستگی خاصی به هم دارند. وضعیت شیعیان هنگام ورود حضرت معصومه(س) به قم شرایط خاصی داشت. قم از نظر تاریخ تشیع ریشه عمیقی دارد. حضرت معصومه(س) وقتی وارد قم شد، مردم قم شیعه بودند. طبق آنچه در تاریخ و اسناد آمده، ده‌ها نفر از اصحاب پیامبر(ص) در این شهر حضور داشتند که نشان از عمیق بودن این اعتقاد در شهر قم و اعتقاد مردم به دین و مذهب دارد. افزون بر آن، این شهر دارای مکتب حدیثی نیز بود و در زمان حیات و حضور ائمه معصومین(ع) احادیث و روایات از زبان اهل‌بیت(ع) در این شهر رد و بدل و به آن‌ها عمل می‌شد که این مورد همان پایه‌ریزی حوزه علمیه است که حضرت معصومه(س) آن را دوام و قوام داده است.